Welzijn op Recept in Nunspeet:
‘We hebben een coach die met u mee kan kijken’
Dankzij het project Welzijn op Recept kunnen huisartsen in de gemeente Nunspeet hun patiënten makkelijker en sneller doorverwijzen naar een van de welzijnsorganisaties. Dat is goed nieuws, omdat een medische behandeling lang niet altijd dé oplossing is. Hoe pakt dit nieuwe project uit in de praktijk?
Huisartsen Bianca Ouwerkerk en Paul Morgenstern horen bij twee verschillende praktijken in gezondheidscentrum De Enk aan het Stationsplein. Beide praktijken doen mee aan het project. Sterker nog: zij waren de eerste artsen in Nunspeet die zich aanmeldden. Inmiddels is er goed contact opgebouwd met welzijnscoaches Ellen Treurniet en Gerdine van Engelen. Tijd dus om eerste ervaringen te delen.
Het is niet dat er voor die tijd nóóit iemand werd doorverwezen naar welzijnswerk. Maar onbekend maakt onbemind, zegt Ouwerkerk eerlijk. ‘Nu ken je elkaars gezichten veel beter en is er één loket waar je iemand aanmeldt. Dat is voor alle partijen winst. Ook als we een patiënt enigszins moeten motiveren om contact op te nemen; de drempel richting welzijnswerk is een stuk lager.’
Het recept is niet altijd een briefje. ‘Soms geef ik een telefoonnummer mee. Een andere keer bel ik zelf om iemand aan te melden. Je weet dat een patiënt goed terecht komt, omdat je doorverwijst naar een coach die alle organisaties en mogelijkheden kent. Het zijn kortere lijntjes,’ vertelt Ouwerkerk.
Geen wachtlijst
De coaches fungeren als makelaars, vertelt Van Engelen. Ze weten precies wat er te koop is. ‘Voorheen merkten we toch dat patiënten niet naar het welzijnswerk stapten, ondanks het advies van een arts. Ik denk dat ongeveer de helft voortijdig afhaakte. Dat is jammer, want wij kunnen en willen graag iets betekenen. Ook nu: bij ons is geen wachtlijst. We kunnen direct helpen.’
Treurniet vult aan: ‘Gerdine en ik kennen het hele achterveld en alle activiteiten van de welzijnsorganisaties. We kunnen vrij goed inschatten waar iemand geholpen kan worden. Van jong tot oud, want het aanbod begint al bij kinderen vanaf acht jaar.’ De aangesloten organisaties zijn Protestants Christelijk Welzijnswerk Het Venster, Stichting Welzijn Nunspeet, Straathoekwerk Nunspeet, Stichting Zorgcentrum Oranjehof in Elspeet en SPJC Radix.
Lichamelijke klacht
Huisarts Morgenstern vindt het fijn dat Welzijn op Recept heel concreet maakt wat er allemaal mogelijk is. ‘Natuurlijk weten wij als artsen al jaren dat er een uitgebreid netwerk aan hulpverlening en ondersteuning is. Maar de tijd ontbreekt je om je daarin te verdiepen. Vaak speel je dan op de lichamelijke klacht, terwijl er ook onderliggende redenen kunnen zijn.’
Eenzaamheid, schulden, sociale angst, maar ook de digitalisering; er kunnen allerlei oorzaken zijn voor stress en andere lichamelijke klachten. Iemand die eenzaam is en daardoor niet lekker in zijn vel zit, kan bijvoorbeeld hoofdpijn en spanningsklachten ontwikkelen. Een pijnstiller voorschrijven is een optie, maar waarschijnlijk heeft iemand ook veel baat bij sociale contacten, zegt Ouwerkerk.
Zoals de 90-jarige mevrouw Verlek, een van haar patiënten. Zij is aanwezig bij het interview en vertelt hoe goed ze is geholpen: ‘Ik raakte een aantal jaren geleden enigszins overspannen. Toen zeiden de kinderen: Kom toch weer bij ons wonen, in Schoonhoven. Dan konden ze ons helpen. Maar mijn man en ik zagen dat niet zitten. De kinderen hebben toen hulp voor ons geregeld in Nunspeet.’
Bloemschikken
Naast twee keer in de week Buurtzorg kon mevrouw Verlek ook terecht bij Het Venster om ’s avonds te eten. Bovendien kon ze meedoen aan gymactiviteiten en heeft ze zich onlangs nog ingeschreven voor bloemschikken. Allemaal manieren om onder de mensen te zijn en dat doet haar goed. Haar man is helaas overleden. Het was een moeilijke periode. Maar via Welzijn op Recept kwam ze in contact met een wandelmaatje. Ook daar heeft zij steun aan. Hulp vragen en aanvaarden kan spannend zijn, weet mevrouw Verlek. Maar ze raadt het iedereen aan. ‘Als je wordt geholpen, doet het meer dan je vooraf zou verwachten.’
Welzijn op Recept is begin vorig jaar opgezet met financiële steun van het Oranjefonds, het RCOAK, het Fonds Sluyterman van Loo, de gemeente Nunspeet (vanuit het Sport- en preventieakkoord) en Stichting Vrienden van Het Venster. De gemeente droeg het idee aan en het welzijnswerk heeft het opgepakt. Er is financiering voor drie jaar. Dankzij de inzet van Treurniet en Van Engelen, maar ook de wijkmanager van huisartsenorganisatie Medicamus, doen nu bijna alle huisartsen in de gemeente mee. Ook het Centrum voor Jeugd en Gezin is aangehaakt. De coaches hebben bovendien contact met grote organisaties en verenigingen. Van Engelen: ‘Het is de wens om nog uit te breiden naar fysiotherapeuten, diëtisten en eigenlijk de hele eerste lijn.’
Bewustwording
Treurniet vertelt dat er vorig jaar een bijeenkomst is geweest met praktijkondersteuners van De Enk. Zij krijgen veel te maken met een doelgroep die baat heeft bij welzijnswerk. ‘Voor ons is het belangrijk om bewustwording en draagvlak te creëren voor Welzijn op Recept. Zodat iedereen in de praktijk op de hoogte is.’
Ouwerkerk ziet Welzijn op Recept als een zogeheten short cut; een snelle, korte route. ‘Bij een sociaal probleem of een sociale vraag kunnen we iemand veel eerder de juiste hulp aanbieden. Dat past ook bij een nieuwe manier van kijken naar gezondheid. Twee jaar geleden is ons team op training geweest voor de aanpak Positieve Gezondheid. Daarbij kijk je naar veel meer aspecten, waaronder iemands sociaal leven. Welzijn op Recept sluit daar prima op aan.’
In onze vergrijzende samenleving krijgen huisartsen steeds vaker te maken met eenzame ouderen, vertelt Morgenstern. Het wordt sowieso drukker in de praktijk. De ondersteuning van het welzijnswerk is dus meer dan welkom. ‘We krijgen mensen in de spreekkamer die het lastig vinden om hun plek weer in te nemen na het overlijden van een partner. Dan is het fijn om te weten dat er hulp mogelijk is. Vaak zeg ik: We hebben een coach die met u mee kan kijken. Want zo zie ik dat ook: samen zoek je naar een oplossing.’